Potęga głupoty

Dwie są siły w historii arcypotężne: głupota oraz inercja. Trudno nawet zdać sobie sprawę, ile nieszczęść spadło na ludzkość przez głupotę przywódców i sztucznie wywołane emocje ludu. Nie będziemy sięgać do wojny trojańskiej, mając pod dostatkiem przykładów bliższych, jak „emska depesza”, która spowodowała katastrofalną dla Napoleona wojnę francusko-pruską w 1870 r., czy idiotyczna licytacja mocarstw po zbrodni w Sarajewie, prowadząca do Wielkiej Wojny, utraty tronów przez jej protagonistów i śmierć starej Europy, nie mówiąc już o demonach, które zrodziła. Generałowie myślą w kategoriach minionych bitew, a politycy nie sięgają dalej niż kolejna kadencja, razem zaś, jeśli mają do czynienia z jakimś problemem, wolą, by rozwiązał go za nich ktoś inny. Zachód mógł zdusić bolszewizm w zarodku, ale szybko z tego zrezygnował, za to postawił na tamę, którą wydawały się hitlerowskie Niemcy, choć każdy, kto przeczytał „Mein Kampf”, powinien wiedzieć, co z tego wyniknie.