Karabinem i piórem o niepodległą

Radość i żałoba, czyli w połowie drogi Otwieram listopadowy numer tygodnika „Nowości Ilustrowane” z 15 listopada 1916 r. Poza frontowymi wieściami królują dwa tematy. Jednym jest szeroko komentowany, ogłoszony niedawno przez cesarzy, niemieckiego i austriackiego, manifest zwany Aktem 5 listopada, który obiecywał utworzenie państwa polskiego i był przez Polaków odczytany jako zapewnienie wskrzeszenia państwowości i niepodległości. Drugi – to ze smutkiem podawana informacja o śmierci wielkiego polskiego pisarza, noblisty, autora „Trylogii”, „Quo vadis” i „Krzyżaków” – Henryka Sienkiewicza, który zmarł w szwajcarskim Vevey. Jeszcze 11 listopada korespondent berlińskiego „Nationalzeitung” pisał z Genewy do redakcji „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”: „Henryk Sienkiewicz, słynny pisarz polski, przebywa obecnie w Vevey, w hotelu du Lac. Prośbie mojej o wypowiedzenie zdania o świeżo ogłoszonem wskrzeszeniu państwa polskiego Sienkiewicz nie mógł zadośćuczynić, przed kilkoma