Iłża 1831

W nawale pięknych sierpniowych rocznic – wybuchu Powstania Warszawskiego, Bitwy Warszawskiej z roku 1920, wyruszenia Kompanii Kadrowej z Oleandrów, stracenia Traugutta na stokach Cytadeli czy wreszcie strajków sierpniowych – umknąć może czasem rocznica innego polskiego zwycięstwa. Wygranej przez powstańców listopadowych bitwy pod Iłżą. Do starcia doszło 9 sierpnia 1831 r. Rosjanie dowodzeni przez gen. Kvitnitsky’ego i Rydygiera mieli dwukrotną przewagę liczebną. Jednak to Polacy, prowadzeni przez gen. Samuela Różyckiego, dali im popalić. Nasze wojska zbliżyły się do Iłży dzień wcześniej i przygotowały zasadzkę. Różycki obsadził miasto strzelcami, zaś dwa bataliony rozrzucił po ogrodach, sadach i w zabudowaniach podmiejskich. Na lewym skrzydle ustawił kosynierów i pułk jazdy wołyńskiej. Główną rolę odegrała piechota prowadzona przez Gajewskiego. Ta poszła na północ, w stronę wroga, odgrywając pozorowany atak, po czym… rzuciła się do ucieczki. Rosjanie złapali haczyk i