Zachowuj się, jesteś w lesie

„Przebywać milcząc wśród zdrowotnych lasów i medytować o sprawach godnych człowieka” – pisał Horacy w „Listach”. Indianie z plemienia Navajo dbali o wzrost gospodarczy oraz dodatni „produkt plemienny brutto”, dokonując redystrybucji meksykańskich zasobów owiec i koni. Aby jednak źródło dobrobytu nie wyschło, synowie prerii nigdy nie łupili doszczętnie swoich żywicieli, wiedząc, że w przeciwnym wypadku za rok nie będzie po co wracać. Być może ten przykład nie najlepiej tłumaczy pojęcie gospodarki rabunkowej, ale przypomniał mi się podczas ostatnich zajęć w lesie. Tematem warsztatów było wykorzystanie leśnych (i parkowych) roślin w kuchni, więc kursanci rzucali się łapczywie na rozpoznany właśnie na przykład bluszczyk kurdybanek. – Wystarczy. Nie musimy wykosić wszystkiego, niech rośnie... – mówił prowadzący lekcję Remek. Istotnie, wystarczyło. Las jest oczywisty, gdy do lasu idę, by go niecnie wykorzystać. Oczywiste jest wtedy to, że w zamian za tlen, który od lasu