Wielka alternatywa

Czy bez tej walki bylibyśmy tu, gdzie jesteśmy, a nawet jeśli byśmy byli, to jacy? W ciągu ostatnich paru lat wyrósł nam Andrzej Nowak na wielkiego pisarza-historiozofa. Uniósł się ponad zwykłą działalność znakomitego przecież historyka, a zarazem dzięki warsztatowi i erudycji uniknął niebezpieczeństw zaszufladkowania jako doraźnego publicysty. Stając w długim szeregu poprzedników, Włodkowiców, Leszczyńskich, Konarskich, Stasziców – z owego, jak pisze, „plemienia Kadłubka”, przedstawia alternatywę, która choć stawała przed Polską nieraz, nie jest alternatywą mniejszego zła czy większego dobra. Wybór „uległość czy niepodległość” (jak brzmi tytuł omawianego dzieła) to dylemat Polaków, który można przedstawiać prosto – być albo nie być. W tym miejscu Europy państwo duże – nie jakaś kieszonkowa Bohemia czy Rurytania – może przetrwać jedynie jako organizm suwerenny, silny i ambitny. Jako lider Międzymorza, bogaty tradycjami jagiellońskimi i prometejskimi. Jako partner, a